احمد داووداوغلو، در اولین سفر خود به ایران در مقام نخست‌وزیر ترکیه، شامگاه جمعه، ۱۴ اسفند در رأس هیئتی متشکل از وزرای اقتصاد، گمرک و تجارت، ارتباطات و توسعه، حمل و نقل و انرژی این کشور وارد تهران شد. سفر داود اوغلو دو روز ادامه می یابد و او دیروز با روحانی، جهانگیری و ظریف ملاقات کرد.

نگاهی به وزاریی که داود اوغلو را در این سفر همراهی می کنند نشان دهنده موضوعات احتمالی است که قرار است بین طرفین مورد بحث و مذاکره قرار گیرد. بحران سوریه، احتمال قدرت گیری بیشتر کردهای سوریه در منطقه، بحران در روابط آنکارا با مسکو، پرداخت غرامت گازی ۲ میلیارد دلاری ایران به ترکیه، گسترش و توسعه روابط اقتصادی بین دو کشور در دوران پسابرجام، حضور نیروهای نظامی ترکیه در عراق و ... احتمالاً از مهمترین موضوعاتی هستند که دو طرف به مذاکره و رایزنی درباره آنها خواهند پرداخت.

بحران سوریه و آینده بشار اسد
بدون شک مهمترین مسئله ای که در سفر داود اوغلو به تهران درباره آن بحث و گفت و گو شده؛ موضوع سوریه است.

رابطه دو کشور ایران و ترکیه در جریان بحران سوریه به شدت به سردی گرائید؛ چرا که دو طرف در بحران سوریه دقیقاً روبه روی هم قرار گرفتند. در حالی که ایران بر این عقیده بود که دولت قانونی دمشق، بشار اسد است و این مردم سوریه هستند که می بایست آینده سیاسی این کشور را رقم بزنند اما دولت ترکیه، عربستان و کشورهای غربی با حمایت از گروه های مسلح تروریستی در پی سرنگونی نظام سوریه بوده اند.

علاوه بر شکل گیری فضای تنش آلود بین دو کشور بر سر سوریه، اظهارات مداوم و چند باره اردوغان که ایران را به عنوان متهم اصلی درگیری های خاورمیانه معرفی کرد، موجب تشدید بیشتر تنش ها بین دو کشور شد.

اما در چند ماه اخیر معادله و توازن جنگ با حمایت مستشاری ایران و نیروهای حزب الله و دخالت روسیه به طور کامل به نفع دولت سوریه تغییر پیدا کرد. این در حالی است که ترکیه و عربستان خط قرمز خود را شخص بشار اسد قرار داده اند و به همین دلیل مذاکرات سوریه تا کنون نه تنها به نتیجه مشخصی دست پیدا نکرده بلکه داعیه استقلال طلبی کردهای سوریه که در نزدیکی مرزهای ترکیه مستقر هستند به شدت افزایش پیدا کرده که این امر می تواند دولت آنکارا با چالش های اساسی در آینده روبه رو سازد.

به همین دلیل است که رجب طیب اردوغان هنگام بازگشت از سفر گینه در گفتگو با خبرنگاران در هواپیما درباره سفر داود اوغلو به ایران گفت: وضعیت در منطقه خیلی حساس و خیلی خیلی جدی است. در این میان جناب نخست وزیر به ایران سفر خواهند کرد. این سفر هم خیلی مهم است و امیدوارم که جناب نخست وزیر با نتایج خیری از آنجا بازگردد.

همچنین روز شنبه مولود چاوش‌اوغلو، وزیر خارجه ترکیه، عنوان کرده بود که آنکارا تلاش می‌کند روابط خود با ایران را بهبود ببخشد، اگر چه طرفین در رابطه با چگونگی حل بحران سوریه اختلاف نظر دارند. داود اوغلو نیز روز شنبه در ایران گفته بود که ترکیه و ایران باید برای پایان دادن به تنش‌های فرقه‌ای در منطقه به دیدگاه مشترکی برسند.

این اظهارات چند روز پیش از آغاز گفت‌وگوهای صلح سوریه در ژنو بیان می‌شود. البته ناگفته پیداست بحران سوریه در حال حاضر به موضوعی پیچیده تبدیل شده که چشم انداز رسیدن به یک توافق و اجماع بین المللی در کوتاه مدت درباره آن چندان واضح و روشن نیست.

توسعه روابط اقتصادی
بحران سوریه، تنها یکی از دلایل سفر رسمی داود اوغلو به ایران است. بعد دیگری این سفر، مسائل اقتصادی و تجاری می باشد.

نخست‌وزیر ترکیه، وزیران اقتصاد، گمرک و تجارت، ارتباطات و توسعه، حمل و نقل و انرژی و ۱۶۰ نفر از بازرگانان ترکیه را با خود به تهران آورده است و به نظر می رسد ترکیه نیز همچون دیگر کشورها تلاش دارد تا روابط تجاری- اقتصادی خود با ایران را در دوران پسابرجام گسترش دهد. در چشم انداز میان مدت روابط اقتصادی دو کشور قرار است به بیش از ۳۰ میلیارد دلار افزایش یابد. داوود اوغلو به سرمایه‌گذاران ترک پیشنهاد داده تا در شهرهای جذاب و مهمی مانند تبریز، شیراز، اصفهان و دیگر شهرهای ایران برای رونق گردشگری سرمایه‌گذاری کنند.

با توجه به این توضیحات می توان گفت اگر چه بعید است که سفر داود اوغلو در بعد سیاسی به نتایج مشخص و کوتاه مدتی دست یابد اما احتمالاً در حوزه اقتصادی، روابط دو کشور رونق بیشتری خواهد یافت.